تمامی سعی و تلاش دندانپزشک شما برای نگهداری و حفظ دندان‌هایی که دارای حداقل طول عمری معقول و قابل قبول باشد، انجام می‌گیرد. به هر دلیلی که درمانی ماندگار از نظر حداقل کارکرد، قابل انجام نیست و یا سیر عفونت و تخریب ایجاد شده، سلامتی بافت‌های اطراف (لثه و استخوان و دندان‌های دیگر) را تحت تاثیر قرار داده است، ناگزیر به کشیدن و خارج کردن دندان هستیم. بعضی از درمان‌های دیگر علی الخصوص ارتودنسی که نمی‌توان فضای لازم برای حرکت دندان‌ها ایجاد کرد و فک کوچک می باشد.

در موارد زیر برای خارج کردن دندان‌ها نیاز به جراحی است:

• دندان‌هایی که تاجشان به قدری پوسیده و تخریب و ضعیف شده اند که توسط کشیدن بطور معمول، قادر به خارج کردنشان نیستیم.

• دندان‌های نیمه نهفته و نهفته مانند دندان‌های عقل و یا موارد دیگری که وجودشان باعث صدمه به ریشه دندان‌های دیگر شده و یا کیست‌ها و عوارض دیگری در اطرافشان وجود دارد(علل پاتولوژیک).
• ریشه های باقیمانده در لثه و استخوان: نیاز به دسترسی به اطراف ریشه باقیمانده که دارای عفونت و یا کیست می‌باشد و فقط توسط جراحی می‌توان این ضایعات را خارج کرده و شستشو داد.

جراحی های لثه یا پریودنتال (Periodontal surgery)

• جراحی های لثه یا به مقصود درمانی است یا به منظور زیبایی
• جراحی های زیبایی لثه(Esthetic)، اکثرا در ناحیه دندانهای جلویی فک بالا و برای کاهش دیده شدن لثه بالای دندانها، بهنگام لبخند انجام میگردند. در یک لبخند زیبا حداکثر تا ۲ میلیمتر از لثه در بالای دندانها دیده میشود. درصورت نیاز به اقدامات زیبایی و برای اصلاح خط لبخند یا بازسازی طرح لبخند، میتوان لثه اضافی را تا حد مشخصی که به استخوان و بافت نگهدارنده دندانها، آسیب وارد نشد، با عمل جراحی کوچک ولی بسیار بادقتی برداشت که به آن لیفت لثه می گویند(Gingival Lift)
• در جراحیهای لثه(Periodontal surgery)،  که به منظور درمان انجام می گیرد ابتدا مراحل قبلی باید صورت گرفته باشد. این مراحل عبارتند از:

1.مرحله اول که شامل کنترل پلاک دندانی و رژیم غذایی، جرم گیری بالا و زیر لثه(Scaling and Root Planing)،اصلاح موقت پرکردگیها و انواع پروتز، اصلاح اکلوژن(برهمایی دندانها) و استفاده از انواع دستگاه ها (ارتودنسی،گاردها و اپلاینس ها و اسپلینت) میباشد.

2.بررسی نتایج حاصل شده از مرحله اول درمان از جمله کاهش عمق شیار لثه(Pocket) و التهاب لثه هاست.

3.انجام جراحی های لثه(Periodontal) و عصب کشی های لازم(درمان ریشه)

4.ترمیم ها و پروتزهای دایمی انجام گیرد.

5.بررسی نتایج حاصل شده تا این مرحله و علی الخصوص رعایت بهداشت کامل.

6.مرحله نگهداری درمان: که شامل مراجعات دوره ای شخص و کنترل کامل تمام درمانهای انجام شده به صورت منظم است.

هدف از جراحیهای درمانی لثه انجام موارد ذیل است:

1.دستیابی به سطوح ریشه دندانها بمنظور خارج نمودن تمامی عوامل بیماریزا

2.کاهش عمق شیار(Pocket)  لثه جهت حفظ سلامت انساج

3.تصحیح ساختار(Morphology)  بافتهای نرم و سخت(لثه و استخوان)

جراحی افزایش طول تاج دندان(Crown Lengthening)  نوعی دیگر و شایع از انواع جراحی های درمانی لثه است، و به منظور آماده سازی دندانهای با تخریب نسبتا شدید ایجاد میگردد. اگر تشخیص داده شد که این دندانها قابل نگهداری برای چند سال هستند، برای قرار دادن پُست و کُور(Post and Core) و سپس ساختن روکش، نیاز به حداقلی از طول تاج دندان دارند.

کورتاژ لثه(Curettage):این عمل زمانی انجام می گردد که با جرم گیری به تنهایی نمی توان بافتهای آلوده و فاسد(نکروز) شده لثه ای را پاکسازی کرد و در عین حال هنوز نیاز به جراحی لثه نیست و یا به هر دلیل نمی توان جراحی لثه را برای افراد و یا موارد خاصی انجام داد. در درمان اکثر ژنژنویت ها کاربرد دارد. ولی برای موارد شدیدتر بیماری های لثه و استخوان مانند پریودنتیت(Periodontitis) ، کاربردی ندارد. به مراتب ساده تر از جراحی است و التیام بعد از آن، سریعتر انجام می پذیرد.

ژنژیوکتومی(Gigivectomy): برای قطع کردن لثه آلوده و فاسد، برای حذف یا کاهش شیار لثه ای(Pocket)، و خارج کردن بافت فاسد سطح ریشه دندان، از این روش استفاده می گردد و همچنین برای برداشتن بعضی موارد از لثه هایی که دچار افزایش حجم شده اند. مانند بیماریهای زمینه ای خاص، مصرف بعضی داروها مانند داروهای ضد صرع، بعضی از سرطانهای خون، برخی از افزایش های حجم لثه در هنگام بلوغ و یا بارداری و غیره. پس معاینه و کنترل دوره ای منظم در تمامی این موارد، بسیار مهمتر از یک فرد با شرایط عادی است تا هرچه زودتر از بروز و یا پیشرفت بیماری ها مختلف لثه جلوگیری شود.

 و بالاخره انجام انواع جراحی های پیوند لثه برای پوشاندن سطوح عریان شده و بدون محافظ ریشه دندانها.